CƠ QUAN, NGƯỜI TIẾN HÀNH TỐ TỤNG TRONG TỐ TỤNG DÂN SỰ
Trong quá trình giải quyết vụ việc dân sự có nhiều cơ quan, tổ chức và cá nhân khác nhau tham gia. Trong đó có một số cơ quan nhà nước tham gia vào quá trình này với chức năng, nhiệm vụ giải quyết vụ việc dân sự và kiểm sát việc tuân theo pháp luật của các hoạt động tố tụng dân sự. Các cơ quan này được gọi là cơ quan tiến hành tố tụng dân sự.
Khái niệm cơ quan, người tiến hành tố tụng trong tố tụng dân sự
Cơ quan tiến hành tố tụng là cơ quan nhà nước, thực hiện quyền lực nhà nước để giải quyết vụ việc dân sự và thi hành án dân sự hoặc kiểm sát việc tuân theo pháp luật trong thủ tục tố tụng nhằm bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của các chủ thể trong xã hội. Các quyết định của cơ quan này có giá trị bắt buộc đối với các chủ thể có liên quan và buộc các chủ thể đó phải chấp hành.
Người tiến hành tố tụng là những người thực hiện nhiệm vụ, quyền hạn trong việc giải quyết vụ việc dân sự, thi hành án dân sự hoặc kiểm sát việc tuân theo pháp luật tố tụng dân sự. Những người tiến hành tố tụng được thay mặt các cơ quan tiến hành tố tụng thực hiện việc giải quyết các vụ việc dân sự. Họ cũng được chủ động thực hiện nhiệm vụ, quyền hạn của mình độc lập với các chủ thể khác và chỉ tuân theo pháp luật.
Thành phần cơ quan, người tiến hành tố tụng dân sự
Theo quy định tại Điều 46 Bộ luật Tố tụng dân sự 2015 thì thành phần cơ quan, người tiến hành tố tụng trong tố tụng dân sự gồm có:
- Các cơ quan tiến hành tố tụng dân sự bao gồm:
+ Toà án: Trong quá trình tố tụng, toà án là cơ quan tiến hành tố tụng dân sự chủ yếu. Nhiệm vụ, quyền hạn cơ bản của toà án trong tố tụng dân sự đó là giải quyết các vụ việc dân sự. Khi tiến hành giải quyết các vụ việc dân sự, toà án phải thực hiện đúng chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn của mình và chịu trách nhiệm trước pháp luật về việc thực hiện nhiệm vụ, quyền hạn của mình. Ngoài ra, toà án còn phải chịu trách nhiệm bồi thường những thiệt hại do hành vi trái pháp luật của những người tiến hành tố tụng gây ra cho các cá nhân, cơ quan, tổ chức khác.
+ Viện kiểm sát: Mặc dù cũng tham gia vào quá trình tố tụng nhưng Viện kiểm sát không có nhiệm vụ, quyền hạn giải quyết các vụ việc dân sự mà chỉ kiểm sát việc tuân theo pháp luật trong việc giải quyết các vụ việc dân sự.
- Những người tiến hành tố tụng dân sự bao gồm:
+ Chánh án Tòa án, Thẩm phán, Hội thẩm nhân dân, Thẩm tra viên, Thư ký Tòa án;
+ Viện trưởng Viện kiểm sát, Kiểm sát viên, Kiểm tra viên.
Trách nhiệm của cơ quan, người tiến hành tố tụng dân sự
Điều 13 Bộ luật Tố tụng dân sự 2015 quy định về trách nhiệm của cơ quan, người tiến hành tố tụng như sau:
- Cơ quan, người tiến hành tố tụng phải tôn trọng Nhân dân và chịu sự giám sát của Nhân dân.
- Tòa án có nhiệm vụ bảo vệ công lý, bảo vệ quyền con người, quyền công dân, bảo vệ chế độ xã hội chủ nghĩa, bảo vệ lợi ích của Nhà nước, quyền và lợi ích hợp pháp của tổ chức, cá nhân trong xã hội.
- Viện kiểm sát có nhiệm vụ bảo vệ pháp luật, bảo vệ quyền con người, quyền công dân, bảo vệ chế độ xã hội chủ nghĩa, bảo vệ lợi ích của Nhà nước, quyền và lợi ích hợp pháp của tổ chức, cá nhân khác, góp phần bảo đảm pháp luật được chấp hành nghiêm chỉnh và thống nhất.
- Cơ quan, người tiến hành tố tụng phải giữ bí mật nhà nước, bí mật công tác theo quy định của pháp luật; giữ gìn thuần phong mỹ tục của dân tộc, bảo vệ người chưa thành niên, giữ bí mật nghề nghiệp, bí mật kinh doanh, bí mật cá nhân, bí mật gia đình của đương sự theo yêu cầu chính đáng của họ.
- Cơ quan, người tiến hành tố tụng chịu trách nhiệm trước pháp luật về việc thực hiện nhiệm vụ, quyền hạn của mình. Trường hợp người tiến hành tố tụng có hành vi trái pháp luật thì tùy theo tính chất, mức độ vi phạm mà bị xử lý kỷ luật hoặc bị truy cứu trách nhiệm hình sự theo quy định của pháp luật.
- Trong trường hợp người tiến hành tố tụng trong khi thực hiện nhiệm vụ, quyền hạn của mình mà có hành vi trái pháp luật gây thiệt hại cho cơ quan, tổ chức, cá nhân thì cơ quan trực tiếp quản lý người thi hành công vụ có hành vi trái pháp luật đó phải bồi thường cho người bị thiệt hại theo quy định của pháp luật về trách nhiệm bồi thường của Nhà nước.
Trên đây là nội dung tư vấn về cơ quan tiến hành tố tụng, người tiến hành tố tụng trong tố tụng dân sự.
-------------------------------------------------
Mọi thông tin yêu cầu tư vấn xin vui lòng liên hệ:
𝐂Ô𝐍𝐆 𝐓𝐘 𝐋𝐔Ậ𝐓 𝐓𝐍𝐇𝐇 𝐒𝐉𝐊𝐋𝐀𝐖
📍 Địa chỉ: Số 3, ngõ 115 Nguyễn Khang, Quận Cầu Giấy, Thành phố Hà Nội
🌍 Website: sjklaw.vn
📩 Email: sjk.law@hotmail.com
☎ Hotline: 0962420486