NGHĨA VỤ TRẢ NỢ THAY KHI CHỒNG MẤT
Câu hỏi:
Xin chào Luật sư! Chồng tôi có vay tiền ngân hàng theo hình thức tín chấp bảng lương, nay chồng tôi mắc bệnh đã qua đời. Khi ngân hàng gọi điện tôi mới phát hiện chồng tôi có vay tiền ngân hàng, số tiền nay tôi không hề biết, chồng tôi vay tiền chỉ để đánh lô đề, không hề phục vụ cho nhu cầu thiết yếu của gia đình. Vậy tôi có nghĩa vụ phải trả khoản nợ của chồng tôi hay không?
Yêu cầu pháp lý:
Có hay không nghĩa vụ trả nợ khi chồng vay tiền ngân hàng để đánh lô đề?
Căn cứ pháp lý:
Luật HN&GĐ năm 2014
Luật sư tư vấn:
Chào bạn, hiện nay chúng tôi đã nhận được yêu cầu tư vấn của bạn, đối với vấn đề nay được Luật sư giải đáp như sau:
Trong Pháp luật HN &GĐ có quy định về nghĩa vụ chung, nghĩa vụ riêng của vợ chồng sau khi kết hôn. Cụ thể về nghĩa vụ chung của vợ chồng được quy định tại Điều 37 Luật HN&GĐ năm 2014 như sau:
Nghĩa vụ phát sinh từ giao dịch do vợ chồng cùng thỏa thuận xác lập, nghĩa vụ bồi thường thiệt hại mà theo quy định của pháp luật vợ chồng cùng phải chịu trách nhiệm;
Nghĩa vụ do vợ hoặc chồng thực hiện nhằm đáp ứng nhu cầu thiết yếu của gia đình;
Nghĩa vụ phát sinh từ việc chiếm hữu, sử dụng, định đoạt tài sản chung;
Nghĩa vụ phát sinh từ việc sử dụng tài sản riêng để duy trì, phát triển khối tài sản chung hoặc để tạo ra nguồn thu nhập chủ yếu của gia đình;
Nghĩa vụ bồi thường thiệt hại do con gây ra mà theo quy định của Bộ luật dân sự thì cha mẹ phải bồi thường;
Nghĩa vụ khác theo quy định của các luật có liên quan.
Nghĩa vụ chung chính là trách nhiệm của cả vợ chồng phải cùng thực hiện các nghĩa vụ do một hoặc cả hai bên xác lập, chịu trách nhiệm thực hiện nghĩa vụ.
Nghĩa vụ riêng, chính là trách nhiệm của riêng vợ hoặc chồng chịu trách nhiệm thực hiện các nghĩa vụ do mình xác lập, hoặc do mình thực hiện. Luật HN&GĐ quy định về nghĩa vụ riêng của vợ chồng tại Điều 45 như sau:
Nghĩa vụ của mỗi bên vợ, chồng có trước khi kết hôn;
Nghĩa vụ phát sinh từ việc chiếm hữu, sử dụng, định đoạt tài sản riêng, trừ trường hợp nghĩa vụ phát sinh trong việc bảo quản, duy trì, tu sửa tài sản riêng của vợ, chồng theo quy định tại khoản 4 Điều 44 hoặc quy định tại khoản 4 Điều 37 của Luật này;
Nghĩa vụ phát sinh từ giao dịch do một bên xác lập, thực hiện không vì nhu cầu của gia đình;
Nghĩa vụ phát sinh từ hành vi vi phạm pháp luật của vợ, chồng.
Ngoài ra pháp luật cũng quy định về trách nhiệm liên đới cùng thực hiện nghĩa vụ của cả vợ và chồng, để đảm bảo về cả quyền và lợi ích và đảm bảo vợ hoặc chồng không trốn tránh trách nhiệm thực hiện nghĩa vụ như sau: Vợ, chồng chịu trách nhiệm liên đới về các nghĩa vụ quy định tại Điều 37 Luật HN&GĐ năm 2014.
Căn cứ theo các quy định trên, đối với trường hợp của bạn khi chồng bạn vay tiền ngân hàng, mà bạn không hề biết, và nay chồng bạn đã mất có thể chia thành các trường hợp như sau:
Trường hợp thứ nhất, nếu bạn không có đủ căn cứ chứng minh số tiền mà chồng bạn vay ngân hàng là tiêu dùng vào mục đích cá nhân, không phải chi tiêu cho sinh hoạt gia đình thì bạn có nghĩa vụ phải thực hiện thanh toán khoản vay của chồng bạn, trả nợ thay cho chồng.
Trường hợp thứ hai, nếu bạn chứng minh được số tiền chồng bạn vay đó là dùng vào mục đích chơi lô đề, không chăm lo cho đời sống gia đình, và bạn không hề biết đến khoản vay đó, thì bạn không phải có trách nhiệm liên đới trả thay cho chồng bạn và khi bị kiện ra Tòa bạn cũng không có nghĩa vụ thanh toán, thực hiện nghĩa vụ trả nợ cho chồng bạn.
Tuy nhiên, hiện nay vì chồng bạn đã qua đời thì những người thừa kế theo di chúc hoặc theo pháp luật phải thực hiện nghĩa vụ tài sản do chồng bạn để lại trong đó có nghĩa vụ thực hiện thanh toán các khoản nợ mà chồng bạn vay khi còn sống. Trong trường hợp chồng bạn không để lại di chúc thì di sản sẽ được phân chia theo pháp luật theo quy định tại Bộ Luật dân sự (BLDS) năm 2015, cụ thể:
Tại Điều 614 BLDS năm 2014 quy định: Kể từ thời điểm mở thừa kế, những người thừa kế có các quyền, nghĩa vụ tài sản do người chết để lại. Thời điểm mở thừa kế chính là thời điểm chồng bạn mất, kể từ thời điểm đó những người trong diện hàng thừa kế sẽ phát sinh các quyền và nghĩa vụ tài sản do chồng bạn để lại. Khoản 3 Điều 615 BLDS năm 2015 quy định về thực hiện nghĩa vụ do người chết để lại như sau: Trường hợp di sản đã được chia thì mỗi người thừa kế thực hiện nghĩa vụ tài sản do người chết để lại tương ứng nhưng không vượt quá phần tài sản mà mình đã nhận, trừ trường hợp có thỏa thuận khác.
Như vậy, từ những quy định trên có thể xác định kể từ thời điểm chồng bạn mất, những người thừa kế phần tài sản của chồng bạn phải thực hiện nghĩa vụ tài sản do chồng bạn để lại, bao gồm cả khoản nợ chồng bạn vay lúc còn sống nhưng không vượt quá phần tài sản mà mình đã nhận, trừ trường hợp có thỏa thuận khác.
Trên đây là nội dung tư vấn của Luật sư đối với vấn đề của bạn.
Mọi vướng mắc cần giải đáp hoặc để được sử dụng dịch vụ. Quý khách hàng vui lòng liên hệ trực tiếp với chúng tôi:
Luật sư CÔNG TY LUẬT TNHH SJKLAW
Hotline yêu cầu dịch vụ luật sư tư vấn: 0962420486
Gửi thư tư vấn hoặc yêu cầu dịch vụ qua Email: sjk.law@hotmail.com
Rất mong nhận được sự hợp tác cùng Quý khách hàng!
Trân trọng ./.