MỘT SỐ VƯỚNG MẮC TRONG THỰC TIỄN VỚI TỘI GIẾT NGƯỜI TRONG TRẠNG THÁI TINH THẦN BỊ KÍCH ĐỘNG MẠNH

Một là, chưa có sự thống nhất trong xác định dấu hiệu “trạng thái tinh thần bị kích động mạnh”

Đây có thể nói là vướng mắc hạn chế nhất khi định tội danh tội giết người trong trạng thái tinh thần bị kích động mạnh. Cho đến nay các nhà làm luật chưa đưa ra tiêu chí cụ thể; hay một công thức nào để có thể xác định chính xác mức độ tinh thần bị kích động; của một người vì đây là một trạng thái “phi vật chất”. Chính vì vậy trước một vụ việc xảy ra giữa các cán bộ tiến hành tố tụng có quan điểm cho rằng; người phạm tội được thừa nhận là thực hiện trong trạng thái tinh thần bị kích động mạnh; cũng có quan điểm cho rằng chưa phải là kích động mạnh.

Hai là, vướng mắc trong việc xác định ranh giới giữa tội giết người trong trạng thái tinh thần bị kích động mạnh; với một số tôi xâm phạm đến tính mạng của người khác.

Trong thực tế, có trường hợp tội phạm xảy ra; nhưng việc xác định ranh giới giữa tội giết người trong trạng thái tinh thần bị kích động mạnh; với một số tội như tội giết người; tội giết người do vượt quá giới hạn phòng vệ chính đáng; hay tội cố ý gây thương tích trong tình trạng tinh thần bị kích động mạnh; gặp nhiều khó khăn dẫn đến việc gây tranh cãi trong quá trình xét xử.

Ba là, chưa có những căn cứ để xác định mức độ nghiêm trọng của hành vi trái pháp luật của nạn nhân; đối với người phạm tội hoặc người thân thích của người phạm tội.

Theo đó, có ý kiến cho là hành vi trái pháp luật ở đây phải là hành vi trái pháp luật hình sự; bởi vì chỉ có hành vi trái pháp luật hình sự mới có thể gây ra tình trạng tinh thần bị kích động mạnh ở người phạm tội. Ý kiến khác thì lại cho là hành vi trái pháp luật nghiêm trọng; là nguyên nhân gây ra tình trạng tinh thần bị kích động mạnh; tuy phổ biến là hành vi trái pháp luật hình sự; nhưng không bắt buộc. Do vậy hành vi trái pháp luật có thể là trái pháp luật hành chính; dân sự; hôn nhân gia đình; bình đẳng giới. Chính thiếu sót này đã dẫn tới tình trạng gây nhiều tranh cãi giữa những nhà nghiên cứu; và bất đồng quan điểm giữa các cơ quan tiến hành tố tụng.

Bốn là, BLHS không mô tả dấu hiệu thuộc mặt khách quan một cách cụ thể; rõ ràng để phân biệt tội phạm này với các tội khác.

BLHS quy định tội giết người trong trạng thái tinh thần bị kích động mạnh; có một số dấu hiệu thuộc CTTP cơ bản; giống một số tội phạm khác có liên quan; như Tội giết người do vượt qua giới hạn phòng về chính đáng; hoặc Tội cố ý gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của người khác trong trạng thái tinh thần bị kích động mạnh…

Mặt khác, khi quy định nhóm các tội xâm phạm sức khỏe của người khác; nhà làm luật không mô tả dấu hiệu thuộc mặt khách quan một cách cụ thể; rõ ràng để phân biệt tội phạm này với các tội khác. Nhất là đối với tội giết người trong trạng thái tinh thần bị kích động mạnh; với trường hợp cố ý gây thương tích trong trạng thái tinh thần bị kích động mạnh có tình tiết định khung hình phạt “dẫn đến chết người”. Những hạn chế này đã gây không ít khó khăn; cho những người tiến hành tố tụng hình sự trong việc định tội danh. Đặc biệt là trong việc xác định lỗi của người phạm tội; đối với hậu quả chết người đã xảy ra trên thực tế; để xác định tối danh là giết người trong trạng thái tinh thần bị kích động mạnh; hay là tội có ý gây thương tích; hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của người khác; trong trạng thái tình thân bị kích động mạnh; có tình tiết định khung hình phạt dẫn đến chết người.

Năm là, một số yếu tố khác

Có thể thấy, nhận thức về pháp luật của nhân dân còn chưa cao. Một phần là do công tác tuyên truyền; phổ biến, giáo dục pháp luật còn hạn chế; mang tính hình thức. Ở nước ta, kinh phí cho công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật chưa thực sự thỏa đáng; cũng như chưa thực sự tạo điều kiện để người dân tiếp cận với pháp luật; nhằm nâng cao trình độ nhận thức về pháp luật trong nhân dân; trang bị cho họ những kiến thức pháp luật cần thiết để họ phát huy vai trò; trách nhiệm của mình trong việc giúp các cơ quan tiến hành tố tụng; điều tra, truy tố, xét xử người phạm tội; và tích cực đấu tranh với những hành vi vi phạm pháp luật trong cộng đồng, tích cực tố giác tội phạm.

————————————————

Mọi thông tin yêu cầu tư vấn xin vui lòng liên hệ:

𝐂Ô𝐍𝐆 𝐓𝐘 𝐋𝐔Ậ𝐓 𝐓𝐍𝐇𝐇 𝐒𝐉𝐊𝐋𝐀𝐖

Địa chỉ: Số 3, ngõ 115 Nguyễn Khang, quận Cầu Giấy, thành phố Hà Nội

Website: https://sjklaw.vn/

Email: sjk.law@hotmail.com

Hotline: 0962420486