Xác định cha mẹ con là việc xác định quan hệ huyết thống giữa cha mẹ và con đây là một vấn đề rất quan trọng.
Cha mẹ theo quy định của Bộ luật Dân sự năm 2015 được định nghĩa như sau: Cha đẻ, mẹ đẻ được quy định trong Bộ luật này là cha, mẹ được xác định dựa trên sự kiện sinh đẻ, người nhờ mang thai hộ với người được sinh ra từ việc mang thai hộ theo quy định của Luật hôn nhân và gia đình.
Con đẻ trong mối quan hệ với cha mẹ là người được cha mẹ sinh ra có quyền và nghĩa vụ theo quy định của pháp luật. Ngoài ra trên thực tế vẫn hay nghe đến khái niệm con trong giá thú và con ngoài giá thú. Có thể hiểu con trong giá thú là con được sinh ra khi cha mẹ có quan hệ hôn nhân hợp pháp, cha mẹ có đăng ký kết hôn hợp pháp, còn con ngoài giá thú là con được sinh ra khi cha mẹ không có quan hệ hôn nhân hợp pháp, không có đăng ký kết hôn hợp pháp.
Xác định cha mẹ con nhằm đảm bảo các quyền lợi về nhân thân và về cả tài sản cho con, góp phần xây dựng ổn định các mối quan hệ trong gia đình, đảm bảo con cái được sinh ra sẽ được chăm sóc, nuôi nấng, giáo dục trong điều kiện tốt nhất. Cũng đảm bảo việc thực hiện nghĩa vụ phụng dưỡng đối với cha mẹ.
Xác định cha mẹ con cũng đảm bảo cơ sở cho Tòa án giải quyết các tranh chấp liên quan đến chế định thừa kế, cấp dưỡng, tranh chấp về nuôi con… đảm bảo quyền và lợi ích hợp pháp tốt nhất cho họ.
1. Xác định cha mẹ con khi cha mẹ có quan hệ hôn nhân hợp pháp
Hôn nhân hợp pháp là quan hệ hôn nhân được pháp luật công nhận và bảo vệ, đó là quan hệ hôn nhân được xác lập bởi hai bên nam nữ đáp ứng đủ điều kiện kết hôn tại Điều 8 Luật HN&GĐ và có đăng ký kết hôn.
Pháp luật HN&GĐ năm 2014 đã có quy định rất cụ thể về cách xác định cha mẹ con khi cha mẹ có hôn nhân hợp pháp tại Điều 88, cụ thể sẽ dựa trên các cơ sở như sau:
Thứ nhất, căn cứ vào thời kỳ hôn nhân, thời kỳ hôn nhân là khoảng thời gian tồn tại quan hệ vợ chồng, được tính từ ngày đăng ký kết hôn đến ngày chấm dứt hôn nhân. Thời điểm bắt đầu thời kỳ hôn nhân được tính từ ngày hai bên đăng ký kết hôn và cùng ký vào giấy chứng nhận đăng ký kết hôn. Do vậy, con sinh ra trong thời kỳ hôn nhân được xác định là con chung của vợ chồng.
Chấm dứt hôn nhân là kết thúc quan hệ vợ chồng, chấm dứt quan hệ vợ chồng theo quy định bản án của Tòa án có hiệu lực pháp luật. Căn cứ chấm dứt hôn nhân bao gồm: Ly hôn, khi vợ chồng chết, quyết định của Tòa án tuyên bố vợ hoặc chồng là đã chết. Việc xác định con chung khi chấm dứt quan hệ hôn nhân đó là con được sinh ra trong thời hạn 300 ngày kể từ thời điểm chấm dứt hôn nhân được coi là con do người vợ có thai trong thời kỳ hôn nhân và được xác định là con chung của vợ chồng.
Thứ hai sẽ căn cứ vào sự kiện sinh đẻ đó là do người vợ sinh ra hoặc mang thai trong thời kỳ hôn nhân được xác định là con chung của vợ chồng.
Thứ ba, dựa trên sự thừa nhận của cha mẹ, thừa nhận con sinh ra trước ngày đăng ký kết hôn là con chung của vợ chồng.
2. Xác định cha mẹ con khi cha mẹ không có quan hệ hôn nhân hợp pháp
Hôn nhân không hợp pháp là quan hệ hôn nhân không được pháp luật công nhân và bảo vệ, đó là trường hợp nam nữ kết hôn nhưng không đăng ký kết hôn tại cơ quan có thẩm quyền theo quy định của pháp luật.
Việc xác định cha mẹ con trong trường hợp này rất khó khăn và phức tạp vì lúc đó không tồn tại thời kỳ hôn nhân để làm căn cứ xác định tuy nhiên cũng có thể căn cứ trên các cơ sở sau:
- Căn cứ vào thời điểm thụ thai, thời gian mang thai, thời điểm sinh con
- Căn cứ vào khoảng thời gian hai bên nam nữ quan hệ sinh lý
- Căn cứ vào mối quan hệ cha mẹ và con trên thực tế: phủ nhận quan hệ cha mẹ con và không thực hiện nghĩa vụ chăm sóc, nuôi dưỡng…
-------------------------------------------------
Mọi thông tin yêu cầu tư vấn xin vui lòng liên hệ:
𝐂Ô𝐍𝐆𝐓𝐘𝐋𝐔Ậ𝐓𝐓𝐍𝐇𝐇𝐒𝐉𝐊𝐋𝐀𝐖
Địa chỉ: Số 3, ngõ 115 Nguyễn Khang, quận Cầu Giấy, thành phố Hà Nội
